شیشه

قبل از هر چیز بهتر است بصورت خلاصه اشاره ای به نحوه کار مغز و سیستم اعصاب مرکزی داشته باشیم:

در سیستم اعصاب مرکزی،  سلولها یا رشته های عصبی بصورت مستقم به هم متصل نیستند. بلکه بین انتهای سلول قبلی با ابتدای سلول بعدی فضای بسیار کوچکی وجود دارد که به این فضا در اصطلاح پزشکی سیناپس می گویند.

برای اینکه یک سلول عصبی بتواند پیامی را به سلول دیگر انتقال دهد باید از انتهای خود ماده ای به داخل این فضای کوچک ترشح کند.( به این ماده در اصطلاح پزشکی نوروترنسمیتر می گویند) این ماده بر روی گیرندهایی که در ابتدای سلول بعدی قرار دارند می نشیند و به این ترتیب پیام منتقل می شود.  در سیستم عصبی نوروترنسمیترهای زیادی وجود دارند که ترشح هرکدام منجر به علایم خاصی می شود.

دوپامین و سروتونین دو نوروترنسمیتری عمده ای هستند که سوء مصرف شیشه یا مواد محرک باعث افزایش ترشح آنها در مغز می گردد و اختلال در نسبت ترشح آنها  در ایجاد بیماری هایی مانند افسردگی یا دوقطبی نقش اساسی را بازی می کند.

شیشه:
شیشه ای که در حال حاضر در بازار قاچاق مواد محرک ایران وجود دارد  بیشتر بصورت کریستال های ریز ( مانند شکر)  است که در تکه های کوچک یک لوله پلاستیکی ( نی نوشابه) جاسازی شده و سر و ته آن بسته می شود. این ماده به شکل های دیگری از جمله بلور های شفاف و تیز و…. نیز عرض می شود.

قاچاقچیان مواد با این شعار که: شیشه حاوی مورفین نیست پس اعتیاد آور نیست مصرف آنرا تبلیغ می کنند و متاسفانه بسیاری از افراد ناآگاه خواسته یا ناخواسته در دام این ماده محرک گرفتار می شوند.

واقعیت اینست که شیشه یک ماده محرک بسیار اعتیاد آور است بطوریکه در بسیاری از مقالات پزشکی قدرت اعتیاد زایی آنرا بیشتر از مواد محرکی مانند کوکائین می دانند.

این ماده به چهار صورت کشیدنی، استفاده از طریق بینی، خوردنی یا تزریق ممکن است مورد سوء مصرف قرار گیرد. برای کشیدن آن از پایپی شیشه ای که مخصوص اینکار است، لامپ، چراغ خودرو و …. استفاده می کنند.

شیشه از ترکبات آمفتامین یا مت آمفتامین در آزمایشگاههای غیر قانونی ساخته می شود. قرص اکستاسی نیز از ترکیبات همین مواد است. شیشه در حقیقت هیدروکلراید مت آمفتامین است که علاوه بر شیشه به آن آیس یا کریستال هم گفته می شود. البته در استانهای شرقی کشور به کراک هم کریستال می گویند!

سوء مصرف شیشه ترشح دوپامین، سروتونین و نور اپی نفرین را در سیناپسهای عصبی در مغز به شدت افزاش می دهد و منجر به تحریک سلولهای مغز  می شود. شخصی که به سوء مصرف شیشه روی می آورد در ابتدا علایم بسیار خوبی را تجربه می کند.

در ابتدا سوء مصرف شیشه باعث می شود که تجربه های لذت بخش با شدت بیشتری احساس شوند. فرضا اگر شما از شنیدن یک موسیقی لذت می برید و محو آن می شوید شخصی که ماده محرک استفاده کرده است بر روی نت های آن موسیقی پا می گذارد و همراه با آن به پرواز در می آید!!

قدرت تمرکز و اعتماد به نفس در چنین فردی به شدت بالا می رود، خطر را از خود دور می داند. ( به قول معروف دل و جراتش زیاد می شو د) حال تصور کنید چنین فردی در حال رانندگی چه وضعیتی خواهد داشت! بخاطر جرات زیاد فاصله ایمن را در نظر نمی گیرد. با سرعت زیاد از یک وجب جا سبقت گرفته، جاده را محیط خطرناکی برای خود و دیگران می کند! معمولا این افراد توسط پلیس دستگیر می شوند. اگر هم تصادف کنند تصادف های مرگباری خواهند داشت.

بسیار مهربان و صمیمی می شوند! خلاقیتشان زیاد می شود! شخصی که تا دیروز نمی توانست یک خط شعر حفظ کند شاعر می شود و شعر می گوید! بسیار دست و دلباز می شوند بطوریکه براحتی می توان از آنها پول یا چک گرفت! پس احتمال سوء استفاده مالی از این افراد وجود دارد!

در ابتدا حتی ممکن است وضعیت اقتصادی این افراد بهتر شود! این درست مانند آنست که بیمار وامی با بهره زیاد به خودش می دهد و احساس می کند ثروتمند شده است ولی وقتی این وام را پس می دهد بشدت فقیر و بی چیز می شود!

مصرف حتی مقدار کم شیشه منجر به بی خوابی می شود: شب تا صبح نمی خوابد دایم در حال عوض کردن کانال تلویزیون  یا گوش کردن موسیقی است! بی قرار می شود و یک جا دوام نمی آورد! اشتها به شدت کاهش پیدا می کند! یکی از مواردی که اطرافیان به شخص مشکوک می شوند کاهش وزن شدید و کم خوابی است!

با مصرف زیاد؛ تنفس و ضربان قلب افزایش یافته،  طپش قلب پیدا می کنند. فشار خون  و دمای بدنشان بالا می رود و احساس گرما می کنند پس زیاد آب می خورند!  ضربان قلب نامنظم می شود. بشدت تحریک پذیر و پرخاشگر  می شوند و ممکن است دست به هر خشونتی بزنند. اضطراب، گیجی، لرزش اندامها،  تشنج و در نهایت ایست قلبی و مرگ هم از دیگر عوارض سوء مصرف شیشه است.

سوء مصرف طولانی مدت شیشه منجر به ایجاد بدبینی شدید، خشونت، کاهش شدید  حافظه، توهم های شنوایی و بینایی، سایکوز ( جنون آنی ) و بسیاری اختلالات عصبی دیگر  و در نهایت مرگ می شود. اینها توهم های جالبی هم دارند! ممکن است رنگ ها را بشنوند و صداها را ببینند!
متاسفانه شیشه شخص را در وضعیتی قرار می دهد که تمایل به درمان ندارد و شاید این مصیبت بار ترین تاثیر شیشه بر مغز باشد که درمان و پیگیری این افراد را مشکل کرده است!

به علت ترشح زیاد نوروترنسمیتر ها، بعداز اندک زمانی انتهای اعصاب مغز تحلیل رفته و مغز نمی تواند روند طبیعی خود را داشته باشد و بیمار  نه اینکه علایم خوبی تجربه نمی کند بلکه فقط بخاطر ترس از عوارض ترک شیشه که مربوط به کارکرد ضعیف مغز است اقدام به سوء مصرف آن می نماید!

بخاطر داشته باشیم که اعتیاد به مواد در هر نوع آن که باشد در ابتدا با تجربه های بسیار لذت بخشی همراه است بصورتی که شخص اعتقاد پیدا  می کند  که می تواند بصورت کنترل شده مواد را مورد سوء مصرف قرار داده و از تجربه های لذت بخش آن برخوردار شود! غافل از اینکه ثابت شده است که مصرف حتی مقدار کم مواد مخدر یا محرک ساختمان مغز و کارکرد آنرا بطور هم زمان تغییر می دهد که صحبت در مورد آن از حوصله این بحث خارج است.

نشانه های مصرف شیشه

بیشتر مردم خیال می‌کنند نشانه‌های شروع اعتیاد در فرد همیشه باید افت کارکرد باشد؛ در حالی که خیلی وقت‌ها شروع اعتیاد با تغییراتی است که به نظر ما مثبت به نظر برسد، یعنی امکان دارد وقتی فردی را بلافاصله پس از مصرف شیشه می‌بینید، او هیجان‌زده و پرانرژی به نظر برسد و حتی ظاهرا هیچ‌گونه افت کارکردی نداشته باشد، اما این تغییرات به مرور زمان، منفی می‌شود و شیشه تاثیر واقعی‌اش را نشان می‌دهد.
به‌طور کلی هر نوع تغییر مشهودی در رفتار و سبک زندگی فرد باید شما را به فکر بیندازد.

برای مثال دانش‌آموزی که پیشتر همیشه راس ساعت ۱۰ شب به خواب می‌رفته است، حالا یک هفته است که شب‌ها تا شش صبح بدون هیچ خستگی درس می‌خواند، اما روزها در مدرسه چرت می‌زند یا دختر جوانی که رژیم غذایی نگرفته، اما بسرعت در حال لاغر شدن است یا کارمندی که هر ماه بخشی از درآمدش را پس‌انداز می‌کرد، یک ماه است که نه‌تنها چیزی پس‌انداز نمی‌کند، بلکه از دیگران هم قرض می‌کند تا زندگی را بگذراند.
با این حال چند نشانه بارز برای اعتیاد به شیشه وجود دارد که از آن جمله می‌توان به این موارد اشاره کرد:
* نامنظم شدن ساعات خواب و بیداری
* تغییر رفتار ناگهانی و بی‌علت
* گشاد شدن شدید مردمک‌های چشم
* خونریزی یا خشکی یا پوسته پوسته شدن لب‌ها و بینی
* بدبو شدن دهان
* به وجود آمدن زخم‌هایی در دست‌ها و صورت
* پوسیدگی و ریختن سریع دندان‌ها
* کاهش شدید وزن و بی‌اشتهایی مرضی
* ظهور مشکلات مزمن بینی یا سینوس‌ها
* افت تحصیلی یا پیشرفت تحصیلی غیرمنتظره
* تغییر ناگهانی جمع دوستان از افراد معمولی به معتادان مواد مخدر یا توزیع‌کنندگان آن.

آثار کوتاه مدت مصرف شیشه (متامفتامین):

• تحریک پذیرى
• آشفتگى ذهنى
• گیج و منگ شدن
• افزایش دامنه توجه و کاهش خستگى
• تهوع و استفراغ
• افزایش فعالیت
• خشمگین شدن
• کاهش اشتها
• اضطراب و تنش
• سرخوشى و نشئگى
• اختلال قضاوت
• تنفس تند
• تند یا کند شدن و یا بى نظمى ضربان قلب
• افزایش شدید دماى بدن
• ضعف عضلانى
• پرحرفى
• تشنج
• افزایش انرژى
• کاهش یا افزایش فشار خون
• آثار بلندمدت مصرف شیشه (متامفتامین)

وابستگى و حالت جنون(روان پریشى) ناشى از اعتیاد با علائم زیر:
سوءظن و بدگمانى (پارانوئید)
توهم، به معناى دیدن یا شنیدن آنچه که وجود ندارد.
بى نظمى و اختلال خلق
فعالیتهاى حرکتى بیش از اندازه و تکرارى
سکته مغزى
کاهش وزن

قطع مصرف شیشه (متامفتامین) در فرد وابسته به آن، عوارض و نشانه هاى زیر را بوجود مى آورد:

افسردگى، اضطراب، خستگى، سوء ظن، پرخاشگرى و اشتیاق شدید براى مصرف مجدد ماده.

حشیش

حشیش

منشا تولید: بوته شاهدانه ( Cannabis )
انواع رایج: بنگ، گراس (علف)، ماری جوانا، چرس، جوینت، مری جین، داگا و سین سمیلا (قوی ترین نوع حشیش)
نحوه مصرف: تدخین و خوردن
ترکیب سبز، قهوه‌ای یا خاکستری مشتق از برگ، دانه، ریشه و گل ِ گیاه شاهدانه است که به نام‌ های حشیش، ماری جوانا، علف (GRASS) ، علف هرز(WEED)، مری جین (MARY JANE)، جام (وPOT، بنگ، گانجا، شاهدانه و… )هم معروف است. این ماده رایج ‌ترین ماده غیرقانونی مورد مصرف در جهان است.
از هزاران سال پیش می‌دانستند که حشیش اثرات نشئه ‌آور دارد. هردوت مورخ یونانی (قرن پنجم قبل از میلاد) قبیله چادرنشینی را توصیف کرده است که دانه‌ های شاهدانه را روی منقل سرخ کرده و با سردادن هلهله شادی از چادر خارج می‌شدند.

حشیش نام مختصر بوته شاهدانه است. تمام اجزاء این گیاه خاصیت روانگردان دارد که از بین آنها  تترا هیدروکانابینولفراوان تر از همه است. قوی‌ ترین انواع حشیش از سرشاخه‌ های گلدار گیاه یا از ترشح رزینی قهوه‌ای مایل به سیاه خشک شده برگ‌های آن کهHASHیاHASHISHنامیده می ‌شود به دست می ‌آید. برگ های خشک گیاه شاهدانه را داخل سیگار ریخته و آن را دود می ‌کنند. در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم اثرات ضد درد، ضد تشنج و خواب آور حشیش شناسایی شده بود. در دهه چهارم قرن بیستم این ماده جزو سیستم دارویی آمریکا به حساب می‌آمد. بیش از ۴٠٠ ماده شیمیایی در گیاه حشیش وجود دارد که ۶٠ درصد آنها از لحاظ شیمیایی باTHC٩- در ارتباط است.

حشیش چگونه مصرف می‌ شود؟
حشیش به صورت سیگار تدخین می‌ شود که به آن سیگاری،JOINTو ناخن (NAIL) هم می‌ گویند. با تدخین حشیش اثرات نشئه آور آن ظرف چند دقیقه ظاهر شده و حدود ٣٠ دقیقه بعد به اوج می‌ رسد و ٢ تا ۴ ساعت دوام می آید. برخی اثرات حرکتی و شناختی ۵ تا ١٢ ساعت طول می‌ کشد.

عوارض حاصل از مصرف چیست؟
میزان اثرات این ماده بر افراد به عوامل زیر بستگی دارد:

١ – تجربیات قبلی فرد در مصرف این ماده
٢ – میزان مادهTHCدر سیگار
٣ – انتظارات فرد از نحوه ایجاد عوارض
۴ – محل مصرف آن
۵ – همراهی مصرف حشیش با مصرف سایر مواد مثل الکل و …
بعضی افراد ذکر می‌کنند که پس از تدخین حشیش (ماری جوانا) هیچ احساسی ندارند و بعضی احساس سبکی و سرخوشی می‌کنند. بعضی افراد دچار افزایش اشتهای شدید و تشنگی شدید می‌ شوند. در صورت مصرف میزان زیاد ماری‌ جوانا، فرد مصرف کننده دچار اضطراب و افکار پارانوئید می‌ شود.

شایع ترین اثرات پس از مصرف حشیش عبارت اند از:

١ – اتساع عروق خونی ملتحمه چشم (قرمزی چشم)
٢ – افزایش ضربان قلب (تاکی کاردی خفیف)
٣ – افت فشارخون وضعیتی در دوزهای بالای مصرف
۴ – افزایش اشتها که اشتهای گاوی نامیده می ‌شود.
۵ – خشکی دهان
۶ – حملات حاد اضطراب

عوارض کوتاه مدت مصرف:

١ – اختلالات حافظه و یادگیری
٢ – اختلال در حواس بینایی، شنوایی و لامسه مسمومیت با حشیش، اغلب حساسیت فرد مصرف کننده را نسبت به محرک ‌های بیرونی بالا می‌ برد و جزئیات تازه‌ای را آشکار می‌کند. فرد رنگ ‌ها را غنی‌ تر و عمیق‌ تر از گذشته حس می ‌کند.
٣ – اختلال درک زمان و مکان
۴ – اختلال در قدرت تجزیه و تحلیل مغز
۵ – اختلال تعادل و مهارت‌ های حرکتی : به علت اختلال در مهارت‌ های حرکتی، افراد مصرف کننده تا ١٢ ساعت پس از مصرف نباید رانندگی کنند.
۶ ـ اختلال خواب و فعالیت جنسی که از چند روز تا چند هفته پس از مصرف از بین می ‌رود

عوارض بلند مدت مصرف:

١ – آتروفی (تحلیل) بافت مغزی
٢ – استعداد تشنج
٣ – آسیب ژنتیکی که فرزندان فرد را مبتلا به ناهنجاری های مادرزادی می ‌کنند.
۴ – اختلال فعالیت ایمنی بدن
۵ – تغییر غلظت هورمون های جنسی مردانه و زنانه ( بی‌ نظمی قاعدگی )
۶ – اختلالات اضطرابی- توهم- هذیان و دیوانگی
[در افراد با زمینه قبلی احتمال رخداد آنها بیشتر است].
٧ – استعداد ابتلا به سرطان ریه که به علت وجود هیدروکربن های سرطان‌زا در دود سیگار می ‌باشد.
٨ – فقدان انگیزه در فرد برای استمرار کارهای روزمره به طوری که فرد مصرف کننده فاقد نیرو، بی‌ حال و ظاهراً‌ تنبل است.
در افرادی که حشیش مصرف می‌ کنند، استعداد اعتیاد به سایر مواد روان‌ گردان بیشتر است.

تریاک

تریاک چیست و چگونه بدست می آید؟

تریاک به شکل ماده قهوه ای تیره رنگ به گونه دلمه شده مانند پلاستیک وجود دارد. تریاک شیره الکالویید داری است که از تیغ زدن گرز خشخاش و لخته شدن شیره خشخاش نارس بدست می آید. تخمدان حاوی دانه های خشخاش، بیضی شکل است که گلبرگهای صورتی رنگ دارد. وقتی این گلبرگها رو به پژمردگی می رود، با تیغ زدن تخمدان نارس، عصاره شیری رنگی شروع به تراوش می کند که در مجاورت هوا به صورت (دلمه) شده پس از گذشت یک شبانه روز به رنگ قهوه ای و گاهی سیاه در می آید و به حالت صمغی چسبیده بر جدار خارجی تخمدان باقی می ماند که آن را تراشیده و جمع آوری می کنند.
این گیاه را در انگلیسی ((Papaver Somniferom)) و خشخاش را ((Poppy)) و در فارسی کوکنار و دانه های خشخاش را به انگلیسی ((Poppy Seeds)) و صمغ جمع آوری شده را تریاک که از تریاکا (Theriaca) یونانی گرفته شده و در عربی افیون، ابیون، تریاق، دریاق و در انگلیسی ((Opium)) می نامند.

تاریخچه تریاک

بوته خشخاش از گیاهان آسیای صغیر بوده است. (مارسل گرانیرد وایه) (Marcel Granin Doyeux) معاون سابق بخش کنترل مواد مخدر در سازمان ملل متحد، متخصص و دارو شناس و نزوئلایی در این باره گفته است که:
(در لوحه های سومری متعلق به سه یا چهار هزار سال پیش از میلاد مسیح مطالبی پیرامون گیاه تریاک نوشته شده و آن را (گیاه شادی بخش) نامیده اند. متون آشوری، مصری و یونانی در مورد استفاده تریاک در زمانهای قدیم مطالب بسیاری دارند).
در کتاب ادیسه هومر آمده است که (النا) (Elena) همسر شاه (منلائو) شربتی به (تلماکو) (Telemaco) داد. از جستجوی بی حاصل پدر غمگین بود، (مروفه) (Morfer) خدای رویا و خیال در داستانهای اساطیری یونان – گل خشخاش بدست می گیرد.
هرودت، ارسطو و هیپوکرات در کتابهایشان از تریاک بسیار سخن گفته اند. زنان مصری از شربت تریاک برای فرونشاندن خشم و تسکین غم استفاده می کرده اند، از زمان (ارسطو) تا (ویرژیل) شاعر رومی و دیگر نویسندگان یونان و رم همواره از خشخاش و تریاک سخن گفته اند. صحبت از آن، در قرون وسطی نیز ادامه یافت.
برخی مطالعات نشان می دهد، این ماده در قرن هشتم (میلادی) در هند رایج شده و عده ای عقیده دارند، سابقه استفاده از آن در هند به دروازه قرن قبل از لشکر کشی اسکندر مقدونی می رسد.

گیاه خشخاش

به نظر می رسد اولین ترکیب دارویی تریاک در قرن ۱۶ میلادی به دست آمد و آن را به نام کاشف سوئیسی اش نامیدند که دکتر پاراسلوس بود.(Claudanum Para cel si), (Dr. Paracelsus) یک پزشک انگلیسی به نام توماس سیدنهام (Thomas Sydenham) که افلاطون انگلستان نامیده شده، نیز در قرن هفدهم م. داروی جدیدی را با تریاک تهیه کرد.
در قرن نوزدهم م. بسیاری دیگر از فرآورده های آن ( مورفین ، کدئین و… ) کشف گردید.
گیـــــاه خشخاش از ناحیــــــه آسیای صغیر به یونان منتقـــــل شده، اگـــــر چه در بعضـــی منــــابع آمــــده است که در اروپـــــا مجـــــارها اولین ملتی هستند که با گیاه خشخاش آشنا شده اند و گیاه شناسان این کشور، این آشنایی را از هزار و دویست سال قبل از میلاد به بعد می دانند. ولی هومر شاعر نابینا و حماسه سرای یونانی که احتمالا ۶۰۰ سال قبل از میلاد می زیسته در آثار خود از گل خشخاش یاد می کند که در باغهای شهر روم کشت می شده و چون یونانیان زمان سقراط یعنی حدود چهار صد سال قبل از میلاد از تاثیرات طبی تریاک سخن گفته اند، می توان گفت که حداقل آشنایی یونانیان با تاثیرات طبی مخدرها به چند صد سال قبل از میلاد مسیح بر می گردد.

بقراط در چهار صد سال قبل از میلاد مسیح و نئوفراست در همان تاریخ از تریاک برای درمان اسهال و رفع درد استفاده می کرده اند.
از نوشته های پاپیروس بر می آید که مصری ها از زمانهای قدیم (اپیوم) استعمال می کرده اند و اسم (Thebaica) مشتق از شهر (Thebes) است که در آنجا خشخاش نیز می کاشتند.
در ژاپن تا قرن پانزدهم میلادی گیاه خشخاش کشت نشده بود، در دایره المعارف بریتانیکا آمده که تریاک در قرن هفتم قبل از میلاد مسیح در چنین کشت می شده و به وسیله ترکها و عربها در قرون ۶ و ۷ به چین برده شده و تا قرن هفدهم میلادی برای تسکین دردها و به طور محدود مورد استفاده بوده است. در قرن هیجدم م. مصرف دارویی تریاک در دنیا حدود ۱۷۰۰ تن بود.
تریاک خام (طبیعی) به صورت گلوله، چانه، قرص، قالبی، آجری و حتی به صورت پودر عرضه می گردید و در قدیم برای تسکین درد به طور مایع و جامد استفاده می شده است.
در ایران، پزشکان عالی قدری مانند شیخ الرییس ابوعلی سینا (۳۷۰ – ۴۲۷ ه. ق) و ابوبکر محمد بن زکریای رازی (۲۵۱- ۳۱۳ ه. ق) از تریاک در مواد گوناگون بیماری ها استفاده کرده اند و در اشعار شعرایی که پس از این دو دانشمند می زیسته اند، به موارد طبی تریاک اشاراتی شده است.
اگر چه خوردن تریاک در چیــــن معمول بود، ولی دود کردن و کشیدن تریاک از آمریکای شمالی به چین رسید و رایج گردید. بعضی از مــــردم تــــریاک را با توتون مخلوط می کردند، و بزودی کشیدن تریاک به حدی بین مردم گسترش یافت و عمومی شد که حتی به درباریان هم سرایت کرد و به عنوان یک مشکل بزرگ اجتماعی چین در آمد که در سال ۱۷۲۹ م. توسط امپراطور (یانگ چینگ، ۱۷۳۵ – ۱۷۲۳ م.) ممنوع اعلام شد.
فروش و کشیدن تریاک ممنوع گردید و موقتا به تجارت تریاک لطمه زد. با وجود این لطمه، کمپانی انگلیسی هند شرقی به کشت تریاک در ایالت بنگال هند ادامه داده و آن را در سال ۱۷۷۵ م. به وسیله (نارکی وارن هستینگ) که از صورت یک کارمند ساده به حکمرانی کلیه املاک انگلیس در هند رسیده بود، در انحصار خود گرفت و او این ماده را با نرخی ارزان و مقدار فراوان عرضه می کرد.
کمپانی ، خود مستقیما در چین فعالیت فروش نداشت و تریاک را به بازرگانان بزرگ و خصوصی چین در ساحل تحویل می داد و بازرگانان یاد شده آن را در بازارهای چین به فروش می رساندند، و در ازای فروش تریاک، طلا و نقره و گاهی هم چای، کتان، ابریشم به نمایندگان کمپانی تحویل می دادند.
مقدار تریاکی که کمپانی یاد شده در سال ۱۷۲۹ م. به چین داده، ۲۰۰ صندوق بود که در سال ۱۷۶۷ م. به ۱۰۰۰ و در سال ۱۸۲۰ م. به ۱۰۰۰۰ و از ۱۸۳۰ تا ۱۸۳۸ م . به ۴۰۰۰۰ صندوق افزایش یافت.
در ماه مارس ۱۸۳۹ م. امپراطور وقت، (لین چه هسو) را که مردی قاطع بود به کانتون فرستاد و او پس از گفتگوهای بی نتیجه با تجار خارجی و چینی دستور داد بیش از ۲۰۰۰۰ صندوق که حاوی حدود یک میلیون و نیم کیلو تریاک بود، مصادره شود. صندوقها را به ساحل بردند و (لین) شخصا در میان ابراز احساسات مردم، آنها را آتش زد، آتشی که ۲۰ روز روشن بود.
به موازات انگلیس ها و همراه با آنها پرتغالیها و دیگر کشورهای غربی حتی ایالات متحده آمریکا از ترکیه و هند تریاک تهیه کرده و به تجارت آن در چین می پرداختند. مشکل تریاک سرانجام منجر به جنگهای تریاک در سالهای ۴۲- ۱۸۳۹ م . و ۶۰- ۱۸۵۶ م. شد.
در فاصله جنگ های اول و دوم، تجارت تریاک در چین از ۵۰۰۰۰ به ۶۰۰۰۰ صندوق افزایش یافت.
در ســــال ۱۹۰۷٫ (چینگ) توانست جلوی ورود تریاک را به داخل چین بگیرد و تا سال ۱۹۱۷ م. ورود تــریاک از هند به چین ممنوع بود ولی چینی ها خود مبادرت به کشت خشخاش در داخل کشورشان کردند.
با وجود ممنوعیت هـــای فرمانروایان چین، در اوایل جنگ جهانی اول باز هم بیش از هفتاد میلیون کیلو تریاک وارد چین شد.
گویا در سال ۱۹۳۷ م. حدود ۴ میلیون نفر چینی به تریاک معتاد بوده اند که نامشان ثبت شده بود و در سال ۱۹۳۸ م (مائو) رهبر حزب کمونیست چین می شود.
در دهه های ۱۹۴۰ تا ۱۹۸۰ م مبارزه شدید علیه اعتیاد و درمانهای اساسی و گسترده برای معالجه اعتیاد در چین جریان داشته و این کشور تجربیات با ارزشی در این زمینه دارد.
هم اکنون در ناحیه یونتان در جنوب غربی چین که در مجاورت برمه، لائوس و تایلند (مثلث طلایی) قرار دارد، کشت خشخاش برای استفاده دارویی مجاز است و همین امر موجب بقای اعتیاد در این ناحیه شده و ضمنا گزارش شده تریاک از این منطقه تا حدودی به صورت غیر قانونی از بنادر چین به هنگ کنگ و غیره قاچاق می شود.

تاریخچه تریاک در ایران 
در ایران کشت تریاک در دوره سلسله صفویه برای مصرف داخلی که در ایران گسترش سرسام آوری داشته، تا حدی که بعضی از پادشاهان این سلسله هم معتاد بودند، ولی با دقت در اشعار شعرای پیش از این تاریخ گویا ایرانیان پیش از این دوره هم تریاک خواری داشته اند.
تاورنیه و شاردن که در زمان صفویه از ایران دیدن کرده اند، می نویسند: (خوردن تریاک و کوکنار در ایران رایج است).
فریر (Freyer) طبیب و جراح کمپانی انگلیسی هند شرقی که در سال ۱۰۸۷ ه. ق از ایران دیدن کرده، در سفر نامه خود می نویسد: “ایرانیها هر وقت بخواهند کیفور شوند، تریاک مصرف می کنند” و اضافه می نماید: ” که معتادین می توانند مقدار زیادی از این ماده مصرف کنند بدون آنکه ناراحتی پیدا نمایند و آنها حالتی شبیه به مستی پیدا می کنند و در بین آنان ضرب المثلی وجود دارد که می گویند: در کرمان از هر سه نفر چهار نفرشان تریاکی هستند”.
استعمار انگلیس پس از به زانو در آوردن هند، بر آن شد که میان لندن و هندوستان خط ارتباطی تلگراف برقرار کند و برای این هدف می بایست از ایران بهره می گرفت. بنابراین، موضوع را به ناصر الدین شاه گوشزد کرد و آن را عملــی ساخت و از این رو سیم بانان و کارگران هندی خط ارتباطی، از بزرگترین عوامل گسترش و آمــــوزش تریاک کشی در ایران گردیدند و خراسان دروازه تریاک کشی شد، به طوری که از سال ۱۲۳۰ ه. ش پیشقراولان قاچاقچیان این ماده مخدر در لباس دراویش هندی در خراسان و کرمان پراکنده شدند و به تریاک کشی پرداختند.
این سوداگران انگلیسی بودند که از یکسو به طور غیر مستقیم سعی در تشویق کشت و تولید بیشتر تریاک نموده و از سویی دیگر تریاک کشی را در سطح گسترده ای در سراسر ایران گسترش دادند تا بتوانند سلطه خود را در کشور های تحت استعمار بیشتر کنند.
بنابراین همراه با رشد استعمار در جوامع در حال توسعه، کشت خشخاش و اعتیاد به تریاک نیز در روستــاهای ایران متداول گشت و خرید و فروش آن معمول گردید و از آنجا که انگلیسی ها تریاک ایران را به قیمت خوبـــی می خریدند، کشاورزان دست از کاشت گندم و دیگر محصولات کشاورزی کشیدند و قسمت زیادی از کشتزارهای گندم را به کشت خشخاش اختصاص دادند، به طوری که تریاک به صورت یکی از مهم ترین کالاهای صادراتی ایران در آمد.
ماژوری نومی مورخ انگلیسی در این مورد در کتاب (شرق میانه) می نویسد: ” از ۲۶ ولایت ایران در ۱۸ ولایت آن تریاک کاشته می شود و……..”.
از طرفی برای کشت خشخاش کشاورزان و کارگران هنگام گرفتن شیره خشخاش از آن می خوردند و به آن عادت می کردند. سرانجام در ۱۳۲۹ ه. ش رژیم وقت به منظور کنترل تریاک و در واقع حفظ منابع مادی خود قرارداد “انحصار تریاک” را به تصویب می رساند. هر چند این قانون ظاهرا در جهت کاهش میزان مصرف این ماده و مبارزه با آن وضع گردیده بودن ولی عملا مردم را به تریاک کشی دعوت و تشویق می نمود، زیرا در بخشی از این قرارداد مقرر گردیده بود که دولت موظف است سوخته تریاک را پس از مصرف، جمع آوری کند و در ازای هر مثقال سوخته تریاک مبلغی هم به عنوان حق الزحمه به تحویل دهنده پرداخت نماید. بدین گونه ملاحظه می گردد که چگونه استعمار خارجی و ایادی داخلی آن در تار و پود این ملت رخنه می کنند و مردم را به اسارت مواد مخدر در می آورند.
در سالهای جنگ جهانی دوم و پی از آن قاچاق مواد افیونی و اعتیاد به آن رواج بیشتری پیدا می کند، تا آنکه در سال ۱۳۳۴ ه. ش قانون منع کشت خشخاش و جلوگیری از مصرف غیر طبی تریاک از تصویب مجلس گذشت و در سال ۱۳۴۸ دولت وقت، قانون منع کشت خشخاش را لغو کرده و قانون کشت محدود خشخاش و سهمیه کوپن تریاک را جایگزین آن نمود. ولی کلیه اقدامات دولت وقت، ظاهری بود و رژیم نه تنها سعی جدی در از بین بردن و حتی محدودیت آن اعمال نمی داشت، بلکه عوامل استعمار خارجی و داخلی نیز به نوعی در گسترش اعتیاد می کوشیدند.
آنچه قابل ذکر می باشد این است که در سال ۱۳۱۱ ه. ش. (زمان سلطنت رضا خان) هشت شیره کش خانه به طور رسمی در محله باغ فردوس کنونی دایر بود که نام آنها را دارالعلاج یا شفا خانه گذاشته بودند!!
خلاصه آنکه استعمال تریاک در دوران قاجاریه، در زمان خاندان (پهلوی) گسترش یافت و علاوه بر تریاک، مصرف هرویین نیز معمول شد که این ماده را در حدود سال ۱۹۶۰ م. (۱۳۳۹ ه. ش) یک دارو ساز ایرانی از آلمان به ایران آورد.

انواع تریاک۱- تریاک خام, که عبارت از شیره خودبخود غلیظ شده گرزهای خشخاش است که بدون توجه به میزان آن, جز برای بسته بندی و ارسال, دستکاری دیگری در آن نشده باشد.
۲- تریاک عمل شده (پرورده), طبق تعریف لاهه, تریاک پرورده محصولی است که از تریاک خام با یک رشته عملیات مخصوص حل کردن, جوشاندن, بودادن و تخمیر بمنظور تبدیل آن به عصاره برای استعمال غیر طبی تهیه می شود.
۳- تریاک پزشکی, تریاکی که مقدار آن (دوز) مشخص بوده و برای مصارف درمانی و پزشکی کاربرد دارد. و در صنایع داروسازی هر کشوری آن را بصورت گرد یا دانه های ریز درآورده و یا با مواد بی اثر مخلوط کرده و مورد مصرف قرار می دهند.

تریاک خام

مشتقات تریاک در تریاک حدود ۲۵ نوع آلکالوئید وجوددارند که ۶ نوع آن بیشتر از بقیه در تریاک یافت می شوند که عبارتند از : مورفین (۳ تا ۲۳درصد), کدئین (۵/۰درصد), پاپاورین (۱/۰درصد), نارسئین(۱/۰درصد), نارکوتین (۷درصد), تبائین (۳/۰درصد).
هرچه مقدار مورفین موجود در تریاکی بیشتر باشد می گویند آن تریاک دارای مرغوبیت بیشتری است. مقدار مورفین در تریاکهای بازرگانی ۶ تا ۱۴ درصد می باشد.
نحوه مصرف تریاک 
تریاک به صورت خوردن، کشیدن یا تزریقی مورد مصرف قرار می گیرد. تریاک از نظر طبقه بندی فارماکولژی، تضعیف کننده فعالیتهای سلسله اعصاب مرکزی است.
علائم مصرف تریاک 
مهمترین علائم مصرف تریاک و مشتقات آن عبارتند از : ۱- خواب آلودگی با حضور ذهن, ۲- تسکین درد, ۳- انبساط خاطر و آرامش, ۴- احساس گنگ و مبهم به زمان و مکان, ۵- بخواب رفتن با آرامش و تخیلات مطبوع, ۶- سستی اراده و ضعف حرکات فعاله و ۷- کاهش امیال جنسی.

تریاک پرورده

اثرات دلپذیر و آرامش بخش مواد مخدر بسته به مصرف دارو و تحمل شخص بمدت چهار تا شش ساعت ادامه می یابد و پس از آن مرحله خماری فرا می رسد که بصورت خمیازه و آبریزش از بینی, بیقراری, بی اشتهائی, افسردگی, تهوع و استفراغ می باشد.
بعد از کشیدن به اصطلاح چند “بست” تریاک, توجه فرد بر روی خودش متمرکز شده و گرایش شدیدی به آرامش پیدا می کند. درحقیقت اعصابش آرام و اراده اش سست شده و در تفکر و خیال فرو می رود و از معاشرت با دیگران تا حدودی پرهیز می کند و از وزن و زمان و فضا آزاد می شود. و دگرگونی در جهت یابی زمانی- فضائی در وی ایجاد می شود. مصرف تریاک سبب می شود تا گذشته وآینده فرد با هم مخلوط شده و مجموعه “حال” را برایش ایجاد نماید و از زمان آزاد گردد.
شخص معتاد به تریاک در خیال واهی خود پس از استعمال تریاک احساس می کند که دارای روشن بینی زیاد و قدرت فهم و قضاوت هوشیارانه و بینش و ادراک اصیل از دنیای اطرافش می باشد و از این که بدون هیچ سعی و کوششی دارای این حالت در تفکر و تصور گردیده ابتدا تعجب می کند. ولی رفته رفته در حالت کیف فرورفته و احساس خوشی و خوشبختی به وی دست می دهد و درنتیجه نسبت به محیط اطراف خود بیگانه و بی تفاوت می گردد.
با توجه به مطالب ذکرشده, فرد معتاد به تریاک به سهولت می تواند, ساعات شبانه روز را با بی خوابی و رویاهای رضایتبخش ادامه دهد. و بتدریج در وی وابستگی و بندگی ایجاد شود و در فواصل بست یا پیپ ها این فرد انرژی خود را از دست داده و اندوهگین و بی حوصله می شود و حالت یکنواختی در صدا و کندی در حرکاتش نمایان می شود.
لاغری و ضعف عمومی در معتادان به تریاک رفته رفته شدیدتر می شود و ضایعات فیزیکی و روانی و اجتماعی فرد بتدریج زیادتر شده و موجب زوال و نابودی فرد می شود. یعنی با گذشت زمان تحمل فرد به مقدار مصرف تریاک بیشتر می شود و فواصل آن نیز کمتر شده و گروهی نیز در پایان به هروئین روی می آورند. از نظر اجتماعی, اگرچه معتادان سنتی به تریاک در هر نقطه کشور همچنان به فعالیت خود اجباراً ادامه می دهند ولی از هم پاشیدگی خانواده در اغلب موارد نتیجه اولیه این نوع اعتیاد محسوب می شود. مصرف مزمن داروهای مخدر توسط مادر در حین حاملگی که شامل تریاک و مشتقات آن و آمفتامین ها و باربیتوراتها می باشند برای جنین مضر است و سبب دیسترس داخل رحمی و کم وزنی نوزاد و گاهاً مرگ جنین و نوزاد می شود و در مواردی که مادر حامله معتاد تمایل و سعی در ترک اعتیاد را دارد بایستی سقط زودرس را انجام داد.

مصرف بیش از اندازه ( Overdose) 
مصرف بیش از حد، موجب اختلالات سیستم تنفسی گردیده و تنفس به کندی و آهستگی صورت می گیـــرد و در نهایت احتمالا متوقف شده و به مرگ منجر می شود. استفاده تریاک همراه با الکل می تواند، بسیار خطرناک باشد.

الکل

الکل یکی از شایعترین مواد مورد سوء مصرف در در دنیاست. وابستگی (اعتیاد) به الکل اغلب با عنوان الکلیسم نامیده می شود. الکل موجود در مشروبات الکلی اتانول نام دارد و از تخمیر میوه، سبزی و دانه های گیاهی به دست می آید.

مشروبات الکلی میزان متفاوتی از الکل را دارند. (برای مثال آبجو ۵% ، شراب ۲۰-۱۵% و ویسکی و عرق حدود ۴۰% الکل دارد.) . مشروبات الکلی به صورت بی رنگ یا به رنگهای متفاوتی تولید می شوند.

بعضی از افراد نیز الکل طبی راکه مایعی بی رنگ است ومصارف پزشکی دارد را با  نوشابه های مختلف مخلوط می کنند.

نوع دیگری از الکل که  از چوب بدست می آید متانول است که الکل صنعتی نامیده میشود. با توجه به سهولت دسترسی به این ماده و ارزان بودن به کرات مورد سوءمصرف واقع میشود که ممکن است به کوری، ‌اغماء و حتی مرگ منجرگردد.

آثار مصرف :

عوارض جسمانی: کاهش فشارخون، احساس گرما، تلو تلو خوردن هنگام راه رفتن.
عوارض روانی: رفتار نامناسب، پرحرفی یا کم حرفی، حرف زدن نامربوط،‌ معاشرتی شدن یا گوشه گیری و پرخاشگری، اختلال تعادل و ناتوانی انجام حرکات ظریف، اختلال در توجه و حافظه.

عوارض طولانی مدت:
اختلال خواب، بیماریهای معده (زخم معده)، درگیری مری و کبد، سوءتغذیه، افزایش فشارخون و خطر سکته قلبی و مغزی، ضعف عضلانی، ناتوانی جنسی و تأخیر در انزال، توهمات شنوایی، فراموشی پایدار، افزایش خطر سرطانهای سر و گردن و دستگاه گوارش.
علائم ترک:
چنانچه فردی پس از مصرف طولانی و زیاد الکل ناگهان آن را قطع کند یا مقدار آن را ناگهانی کاهش دهد، به طور متوسط پس از ۲۴ ساعت علائم زیر بروز خواهد کرد:
تعریق، افزایش ضربان قلب، لرزش شدید دست ها، بی خوابی، تهوع و استفراغ، اضطراب، تشنج، توهمات شنوایی و بینایی.

اطلاعات مورد نیاز برای بیمار وخانواده

۱) وابستگی به الکل یک بیماری جدی است. قطع یا کاستن از مصرف الکل فواید روانی وجسمی را به همراه دارد.
۲) نوشیدن الکل در طی حاملگی می‌تواند به کودک صدمه بزند.
۳) دربرخی موارد مصرف مضر الکل، ‌حتا اگر علایم وابستگی وجودنداشته باشد، ‌کاهش یا قطع مصرف همیشه مطلوب است .
۴) برای بیمارانی که دچار وابستگی به الکل هستند، هدف فقط ترک الکل است.
۵) عود مصرف امری شایع است. کاهش یاقطع مصرف اغلب نیازمند اقدامات مکرراست. نتیجه اقدام، بستگی به انگیزه واعتماد به نفس بیمار دارد.

اکستازی

MDMA برای نخستین بار (در طول سالهای ۱۹۱۴-۱۹۱۲) توسط کمپانی داروسازی merc آلمان با عنوان کم کننده اشتها تولید و مورد استفاده قرار گرفت که به علت اثرات جانبی از رده مصرف خارج شد. اطلاعات و تاریخچه روشنی از آن زمان تا سال ۱۹۵۰ وجود ندارد. در دهه ۱۹۷۰ روان پزشکان در روان درمانی برای شکستن دفاع روانی، کمک به بیان احساسات بیماران و ایجاد “همدلی فردی” (emphathy agent) از MDMA (در دهه هفتاد و از سال ۱۹۶۵) استفاده می‌کردند. در دهه ۱۹۸۰ مصرف MDMA گسترش عمده ای یافته و در سال ۱۹۸۵ تولید غیر قانونی آن رواج پیدا کرد و مصرف آن ممنوع اعلام شد. تخمین زده می‌شود که در سال ۱۹۸۹ ماهیانه حدود ۰۰۰/۳۰ قرص تولید می‌شده است و مصرف آن به سبب فعال کردن سیستم روانی-حرکتی رفته‌رفته در پارتی های شبانه و … افزایش یافت.

قرص اکس چیست؟

ازنظر شیمیایی اکس ترکیبی است به نام سه وچهار متیلن دی اکسی متیل آمفتامین(MDMA). اکستازی یا متیلن دی اکسی متیل آمفتامین از جدیدترین خانواده آمفتامین ها محسوب می شود.فرمول شیمیایی آن C11H15N2O می باشداکثرا آن را با موادی مانند کتامین اسپیدDXM MDEA مخلوط میکنندDXM دارویی برای درمان سرفه است که از طریق خشک کردن ریه ها در پزشکی به کار می رود. ولی چون خاصیت جذب آب دارداستفاده زیاد آن خطرناک است. MDMA ترکیب جدیدی نیست اکستازی خالص پودری سفید متشکل از کریستالهای ریزاست از این پودر بوی کپک بم مشام می رسد در صورت ناخالصی اکستازی به رنگهای قرمز وقهوه ای نیز دیده میشود این ماده به اشکال قرص کپسول پودر استنشاقی وبرچسبهای پوستی موجود است۰

قرص های اکس که بین ۸ تا ۱۲۰ میلی گرم وزن دارند می توانند سفید باشند اما با نشانه هایی مثل چهره های خندان یا ستاره که روی آنها حک شده است به فروش می رسد.قرص هایی که روی آنها آرم شبدر و میتسوبیشی حک شده بسیار خطرناک هستند. این قرص اغلب به نام Love Pill نامیده می شود چرا که به صورت مقطعی قدرت درک انسان بویایی لامسه بینایی چشایی وشنوایی را تقویت می کند.

علایم و آثار مصرف 
تظاهرات مصرف اکستازی پس از ۲۰ تا ۴۰ دقیقه بروز و ۴ تا ۵ ساعت در یک حد حفظ و سپس به تدریج اثرات آن کاهش می‌یابد. مصرف اکستازی حس ملایمی‌از سرخوشی، آرامش (احساس رضایت از وضع موجود)، افزایش انرژی بدن، احساس اعتماد (نزدیکی و تعلق به دیگران)، احساس عشق و یکدلی، احساس گرمی‌و وابستگی به دیگران، برخی پیشنهادهای معنوی، حس قدرت و … منتقل می‌کند.

اثرات منفی 
– اختلالات بینایی (تیره و تار شدن)
– حرکات غیر طبیعی چشم
– دندان قروچه (ساییدن دندان)
– افزایش ضربان قلب و فشار خون
– لرزیدن
– افزایش بیش از حد دمای بدن
– اضطراب، تشویش و نگرانی
– حمله های وحشت زدگی

اثرات منفی شدیدتر 
– اختلال خواب، کابوس های شبانه
– تغییر در ادراک زمان
– بی پروایی (Recklessnes)، تندخویی، بی قراری و تحریک پذیری
– اختلال در مکانیسم نعوظ و نرسیدن به اوج لذت جنسی
– عدم تمرکز، فراموش کاری
– افسردگی و افت شدید خلق
– بدبینی
– کاهش گرایش به کارهای فکری و جسمی
– تسریع در بروز آلزایمر

آثار طولانی مدت 
مصرف طولانی مدت اکستازی ممکن است باعث تغییرات شیمیایی در مغز شود. این دگرگونی شیمیایی باعث تغییرات خلقی و به هم خوردن نظم خواب می‌شود. مصرف پی در پی آن باعث بدخلقی، افسردگی و سوء ظن مرضی شده و ممکن است باعث بروز علایم سایکوز شود. استفاده مکرر می‌تواند سبب تخریب زندگی (مشکلات شغلی، تحصیلی، قانونی و غیره) شود. افزایش درجه حرارت بدن (hyperthermia) مهم ترین اثر زیانبار مصرف MDMA است که به سندرم سروتونینserotonin” syndrome” مرتبط است. این سندرم با تغییرات ناگهانی دمای بدن و با بی ثباتی سیستم خود کنترلی داخلی بدن همراه است و باعث ولع نوشیدن آب می‌شود. مصرف MDMA سبب تأثیراتی بر روی وضعیت روانی-عصبی فرد می‌گردد. آشفتگی روانی، هذیان، بدبینی، سردرد، بی اشتهایی، افسردگی، بی خوابی، نیستاگموس (Nystagmus) از جمله مواردی است که می‌تواند برای چندین هفته ادامه پیدا کند. هم چنین مصرف مکرر MDMA بر روی توانایی های شناختی به ویژه حافظه بلند مدت فرد تأثیر می‌گذارد. پژوهش ها نشانگر آن است که MDMA بر روی بخشی از مغز که مربوط به “تفکر انتقادی” و حافظه است؛ اثر تخریبی دارد

ترامادول

ترامادول :

عمده مصرف کنندگان ترامادول افرادی هستند که از این دارو به عنوان جایگزینی برای مواد مخدر و یا ترک آن با هدف کاهش عوارض قطع مواد مصرفی خود استفاده می کنند اما غافل از این نکته هستند که مصرف این دارو نه تنها هیچ مشکلی از آنها را حل نمی کند بلکه باعث تحمل عوارض ناشی از این سوء مصرف و جایگزینی مخرب می شوند که عمده ترین آنها اختلال در سیستم های تنفسی ، کلیه و کبد می گردد و در نهایت منجر به عود مصرف قبلی و تحمل این عوارض و آسیب های بسیار آن می گردند . این افراد باید آگاه باشند که اعتیاد یک جایگزینی مزمن مواد مخدر به جای سیستم های تولید کننده مواد شبه افیونی جسم می باشد و مصرف هر گونه دارو در بازسازی این روند تاثیری ندارد و خود مخرب و آسیب رسان است .
دسته دیگری از افراد برای رفع مشکلات جنسی و به توصیه افرادی نا آگاه رو به مصرف این دارو می آورند که در نهایت نه تنها این مشکلات رفع نمی گردد بلکه بازهم عوارض مخرب این دارو شرایط را وخیم تر کرده و خود زمینه ساز مصرف انواع مواد مخدر دیگر و ورود به دنیای سیاه اعتیاد می گردد .
به علت در دسترس بودن ترامادول ، قیمت نازل آن ، ارائه بدون نسخه در دارو خانه ها و هدم اطلاعات کافی در مورد عوارض سوء مصرف باعث شیوع گسترده مصرف آن شده است .

طرز عمل :

اگر چه طریقه اثر ترامادول کاملاً شناخته شده نمی باشد اما مشخص شده که با اتصال ملکول اصلی دارو به گیرنده های مو اپیوئیدی ، بازجذب نور اپی نفرینو سروتونین به صورت ضعیف مهار می شود و به صورت راسمیک به سرعت و تقریباً به طور کامل جذب می شود . ترامادول به صورت وسیع پس از خوراکی متابولیزه شده و تقریباً ۳۰% دارو همراه ادرار دفع می شود .

این دارو برای تسکین درد متوسط تا شدید تجویزمی‌شود. درد های متوسط تاشدید پس از اعمال جراحی ، زایمان ، مفاصل و دردهای استخوانی .

عوارض ناشی از مصرف ترامادول

عوارض سیستم عصبی مرکزی:
سرگیجه، سردرد، خواب آلودگی، تحریک دستگاه عصبی مرکزی، اضطراب، کاهشهوشیاری، اختلال تعادل، سرخوشی، عصبی شدن، اختلال خواب، تشنج، ضعف.

عوارض قلبی عروقی:
اتساع عروق

عوارض پوستی:
خارش، تعریق بیش از حد، ضایعات جلدی

عوارض چشمی:
اختلالات بینایی

عوارض گوارشی:
تهوع، یبوست، استفراغ، سوءهاضمه، خشکی دهان، اسهال، درد شکم، بی‌اشتهایی، نفخ

عوارض ادراری و تناسلی:
احتباس ادراری، تکرر ادرار، دفع پروتئین در ادرار، علائم یائسگی

عوارض خونی:
کاهش سطح هموگلوبین

عوارض کبدی:
افزایش سطح آنزیم‌های کبدی

عوارض تنفسی:
دپرسیون تنفسی (مهار سیستم تنفسی)

اطلاعاتی که در مورد ترامادول باید بدانیم

نکته مهم:افرادی که به مواد مخدر یا الکل معتاد هستند نباید ازترامادول استفاده کنند. در این افراد در صورت مصرف ترامادول ممکن است تشنجایجاد شود.احتمال تشنح در افرادی که سابقه ی تشنج یا سابقه ی جراحت مغزیدارند و یا از داروهایی مثل ضدافسردگی ها،شل کننده های عضلانی و داروهایضد تهوع و استفراغ استفاده می کنند،بیشتر است.در واقع مصرف این دارو در موارد مصرف همزمان با الکل ، خواب آورها ، ضد دردها اپوئید ها و دارو های سایکو تروپیک مجاز نیست .

استفاده بیش از حد (Overdose ) می تواند کشنده باشد.علایم Overdose داروعبارتند از: خواب آلودگی،تنفس کم عمق،کندی ضربان قلب،ضعف مفرط،پوست سرد ومرطوب ، احساس سبکی سر،غش یا کما.

به دلیل وابستگی که ترامادول ایجاد می کند،نباید مصرف آن را به دیگرانتوصیه کرد(به ویژه فردی که سابقه اعتیاد دارویی دارد) و تنها باید توسطفردی که دارو برای او تجویز شده استفاده شود.ترامادول می تواند باعثاختلال واکنش های عصبی و قدرت تفکر فرد شود، از این رو هنگام استفاده ازاین دارو از رانندگی خودداری شود.

مصرف ترامادول را نباید به طور ناگهانی قطع کرد، قطع ناگهانیترامادول باعث سندرم ناخوشایند قطع مصرف می شود که علایم آن عبارتند از: اضطراب،تعریق،تهوع،اسهال،ت رمور(رعشه)،لرز،ت
وهم،اختلال خواب یا مشکلات تنفسی .

نباید ترامادول را همراه با این مواد استفاده کرد:

– الکل یا مواد مخدر
-داروهای مخدر ضد درد
– داروهای آرامش بخش از قبیل والیوم
– داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب
– داروهای ضد اختلالات دو قطبی و اسکیزوفرنی(جنون جوانی)

ترامادول در دوران حاملگی و شیردهی به دلیل اثرات مضر بر روی جنین و نوزادمنع مصرف دارد. ترامادول نباید برای افراد زیر ۱۸ سال تجویز شود.

طبقه بندی مواد اعتیادآور

اعتیاد یــک «بیمارى اجتماعی» است که عوارض جسمى و روانى دارد و تا زمانى که بـه علل گرایش «بیمار» توجه نشود، درمان جسمى و روانى فقط براى مدتى نتیجه‏ بخش خواهد بود و فـــرد مـــعتاد دوباره گرفتار « مواد اعتیاد آور» می‏ گردد.اعتیاد به موادمخدر یکى از مهمترین مشکلات اجتماعی، اقتصادى و بهداشتى است که عوارض ناشى از آن تهدیدى جدى براى جامعه بشرى محسوب شده و موجب رکود اجتماعى در زمینه ‏هاى مختلف مى‌گـــــردد. در واقع اعتیاد عملی است که فرد از روی نا آگاهی و تکرار انجام داده و جدایی از آن عمل برایش سخت و دشوار می شود .

بطور کلی وطبق طبقه بندی سازمان جهانی بهداشت مواد اعتیاد آور بصورت زیر طبقه بندی می گردد.

 

مواد مخدر اعتیاد آور

کانابیس ها (Canabis)- حشیش و ترکیبات مشابه

محرک ها (Stimulants)

توهم زاها (Hallucinogenes)

فن سیکلیدین و کتامین

داروهای خواب آور _ تسکین بخش

مواد استنشاقی(Inhulants)

اپییوئید ها (Opioid)

الکل _ اتانل

۱_ کانابیس ها (Canabis)- حشیش و ترکیبات مشابه
این گروه از مواد به نام های ماری جوانا، علف ، گرس ، بنگ ، و غیره وجود دارد
در این دسته ماری جوانا یک توهم زا سبک محسوب می شود .

۲_ محرک ها (Stimulants)
مواد محرک که موجب وابستگی شدید می شوند : کوکائین ، آمفتامین ، متیلن دی اکسی آمفتامین و مت آمفتامین ( شیشه ) ریتالین ، فرم تدخینی کوکائین ( کراک )
توضیح : هرچند در دسته بندی فوق کراک در گروه محرک ها قرار گرفته اما کراک موجود در بازار مصرفی ایران به علت داشتن ترکیب های اپیوئیدی صناعی نوعی مخدر اپیوئیدی محرک محسوب می شود
از مواد محرک با وابستگی کم نیز می توان از کافئین ، نیکوتین ، افدرین ، سودوافدرین، تئوفلین ، فن فلورامین

۳_ توهم زاها (Hallucinogenes)
عبارتند از لیزرژیک اسید دی اتیل آمید (Lsd) قارچ های جادوئی (Magic musharoom)
دی متیل تریپتامین ، مسکالین، متیل دی اکسی آمفتامین((MDA
متیل دی اکسی  مت آمفتامین ) MDMA یا Extasy یا X ( که با توجه به ترکیب و عوارض Mda,Mdma   جز توهم زاهای محرک محسوب می شوند .

۴_ فن سیکلیدین و کتامین
 یک گروه متنوع و غیر متجانس هستند که برخی اثرات توهم زاها را داشته اما اثرات مجزای دیگری هم تولید میکنند

۵_ داروهای خواب آور _ تسکین بخش
این داروها معمولا برای کاهش اضطراب  و درمان بی خوابی به کار می روند بنزودیازپام ها شامل دیازپام ، کلرودیازپوکساید ، لورازپام ، فلورازپام ، و… هستند
گروه دوم این دسته داروهای Sedative Hypnotics شامل بار بیتورات ها مانند فنوباربیتال ، سکو باربیتال ، آموباربیتال هستند

۶_ مواد استنشاقی(Inhulants)
انواع بسیار متنوعی از این مواد وجود دارد مانند : بنزین ، اتر ، تینر ، انواع اسپری ، برخی مواد پاک کننده ، برخی محلول ها ، برخی رنگ ها ، و…

۷_ اپییوئید ها (Opioid)
این گروه از نظر طبیعی یا صانعی بودن به دوگروه تقسیم می شوند :
طبیعی : تریاک ،شیره ، پاراگوریک
صناعی : مورفین ، و اپییوئیدهای مشابه آن ( متادون،  Laam  پروپوکسی فن ، Daroon )،
مپردین و اپیوئیدهای مشابه آن ( پتیدین ، آنیلیریدین ، دیفنوکسیلات ،  لوپرامید ، آلفاپرودین
و دیگر اپیوئیدها نظیر پنتازسین ، بوپره نورفین ، ( تمجیزک و نام های مشابه تجاری مشابه ) بوترفانل، نالوکسان ، نالترکسون ،…
نوع دیگر طبقه بندی مواد اپیوئیدی بر حسب آگونیست خالص یا آگونیست نسبی یا آنتاگونیست بودن آنهاست :
اپیوئیدهای آگونیست خالص : مورفین ، متادون ، اکسی کدون، مپریدین ، پروپوکسی فن ، هروئین ، تریاک ، شیره ، هیدرومورفین ، و کدئین
اپیوئید های آگونیست نسبی : پنتازوسین ، نالبوفین ، بوپره نورفین ، بوتور فانول
آنتاگونیست های اپیوئیدی : نالوکسان و نالترکسون

۸_ الکل _ اتانل

۹- توتون و قهوه